Borderline (ang. Borderline Personality Disorder — BPD) to zaburzenie osobowości polegające na złożonym zespole objawów takich jak niestabilność emocjonalna, lęki przed odrzuceniem i rozczarowaniem, brak umiejętności budowania relacji i ciągłe szukanie własnego „ja”.
Objawy zaburzenia borderline
Osoby dotknięte zaburzeniem borderline często czują się nieszczęśliwe, sfrustrowane oraz czują złość, z którą nie są w stanie sobie poradzić i jej nie rozumieją. Zdarzają się także przypadki, gdzie zamiast negatywnymi emocjami osoba reaguje przesadną kontrolą, która długo tłumiona wybucha z jeszcze większą siłą.
Osoby z BPD mogą doświadczać intensywnych epizodów gniewu, depresji i lęku, które mogą trwać od kilku godzin do kilku dni. Zaburzenie objawia się także odczuwaniem wielu różnych emocji jednocześnie od śmiechu do łez poprzez złość. Mogą mieć trudności z regulacją swoich emocji i myśli, często wykazują impulsywne i ryzykowne zachowania, takie jak nadużywanie substancji, objadanie się, niebezpieczne zachowania seksualne, czy samookaleczenie.
Osobowość borderline to także zachowania autodestrukcyjne, często zagrażające życiu, niekiedy kończące się próbami samobójczymi. Osoby z zaburzeniem borderline na głębszym poziomie miewają objawy blisko porównywalne do psychozy (słyszenie głosów, urojenia). BPD objawia się również nieumiejętnością określenia samego siebie (kim się jest i co się czuje).
Cechy charakterystyczne dla osobowości borderline to między innymi:
- kłótliwość i częste wywoływanie konfliktów;
- huśtawka nastrojów;
- postrzeganie świata w czarno-białych barwach;
- skłonność do manipulowania;
- skłonność do natręctw i samookaleczeń;
- problemy z odżywianiem (anoreksja, bulimia).
Inne cechy BPD mogą obejmować:
- strach przed rzeczywistym lub wyimaginowanym odrzuceniem lub porzuceniem;
- naprzemienne widzenie innych jako doskonałych lub okropnych (tzw. rozszczepienie);
- trudności z poczuciem tożsamości i własnej wartości;
- paranoiczne myśli lub objawy dysocjacyjne, szczególnie w odpowiedzi na stres.
Przyczyny borderline i metody leczenia
Zaburzenie najczęściej objawia się u osób dotkniętych traumą z dzieciństwa lub nieprawidłowym podejściem rodzica do wychowania. Leczenie BPD często obejmuje terapię psychologiczną, taką jak terapia dialektyczno-behawioralna (DBT), a czasem leki. Czasem potrzebna jest też hospitalizacja. Pomoc i wsparcie dla osób z BPD i ich bliskich jest kluczowe dla zarządzania tym zaburzeniem.
