Witaminę D3 podaje się dzieciom od pierwszych dni życia, by zapobiec rozwojowi krzywicy. Jeszcze nie tak dawno uznawano to za jedyne (lub jedno z nielicznych) wskazań do suplementacji. W ostatnich latach jednak reputacja tej witaminy przeszła rewolucję, a obecnie ma opinie najpotrzebniejszej witaminy w suplementacji członków współczesnego społeczeństwa, ze względu na niezwykle powszechne niedobory i ilość aspektów zdrowotnych, na które wpływa.

Jednym z obiektów badań nad witaminą D jest jej wpływ na kondycję psychiczną i zależność pomiędzy jej stężeniem a ryzykiem depresji. Tym razem do tematu podejdziemy w sposób bardziej szczegółowy, zagłębiając się w to, jak niedobory witaminy D u dziecka wpływają na jego psychikę w wieku młodzieńczym. Statystyki występowania zaburzeń nastroju u dorosłych są zatrważające, dlatego poszukując potencjalnych przyczyn takiego zjawiska, naukowcy doszukują się mechanizmów sabotujących zdrowie psychiczne już w najwcześniejszych fazach życia.

Analiza wpływu wczesnych niedoborów witaminy D na późniejszy rozwój psychiki

Do badania zaangażowano dzieci w wieku szkolnym, tj. 5-12 lat, uczęszczające do publicznych szkół w Bogocie, w Kolumbii. Sprawdzono u nich stężenia 25-hydroksy witaminy D (25-OH-D) oraz protein wiążących witaminę D (DBP, vitamin D binding protein). Zachowanie uczestników badania sprawdzano po okresie wynoszącym średnio 6 lat, na podstawie specjalnych kwestionariuszy zbieranych od rodziców (Child Behavior Checklist, CBCL) i samych uczestników (Youth Self-Report, YSR).

DBP, czyli białko wiążące witaminę D, jest transporterem dla tej witaminy i jej ilość jest czynnikiem warunkującym sprawną przyswajalność i dystrybucję do tkanek docelowych. Jego stężenie jest znaczącym markerem określającym to jak wykorzystujemy witaminę D.

Wyniki były skrupulatnie analizowane, uwzględniając sporą ilość czynników współwystępujących. Główną obserwacją wyciągniętą we wnioskach było to, że (bazując na raportach i dzieci, i rodziców) niedobory witaminy D u dzieci skutkowały większym ryzykiem zaburzeń zachowań związanych z uzewnętrznianiem, szczególnie zachowań agresywnych i tendencją do łamania zasad w późniejszym wieku. Bazując na raportach rodziców i opiekunów (ale nie dzieci), niedobory wpływały też na gorszą zdolność do skupienia uwagi u ich dzieci. Również niższe poziomy DBP były skorelowane z wyższymi tendencjami do agresji i łamania zasad. Według obserwacji rodziców, niższe stężenia witaminy D skutkowały też większymi problemami z internalizacją – rozwojem symptomów depresyjnych i lękowych.

Spekulowanym powodem takich wyników jest to, że obecność witaminy D wpływa na intensywność procesu zmniejszania gęstości receptorów dopaminergicznych, który zachodzi właśnie w wieku szkolnym, ok. 5-12 lat. Witamina D wykazuje zdolność do ochrony neuronów dopaminergicznych, tak więc wyższe jej stężenia pozwalają zachować lepsze funkcjonowanie układu dopaminergicznego u dzieci, co przekłada się na sprawniejsza kontrolę emocji, zmniejszając ryzyko problemów natury behawioralnej.

Podsumowując, odpowiednia podaż witaminy D u dzieci ma znaczny wpływ na długofalowy rozwój ich psychiki. Zbyt niskie ilości tej witaminy korelują z większym ryzykiem zaburzeń depresyjnych i lękowych oraz zachowań agresywnych i skłonności do naruszeń.

Źródło:

Sonia L Robinson et al. „Vitamin D Deficiency in Middle Childhood Is Related to Behavior Problems in Adolescence” The Journal of Nutrition, 20 August 2019, https://doi.org/10.1093/jn/nxz185

PS. Jeśli chcesz się dowiedzieć też jak na rozwój dziecka wpływa witamina D i ekspozycja na światło jeszcze podczas ciąży, koniecznie przeczytaj TEN ARTYKUŁ!

PS2. Poszerz wiedzę na temat właściwości witaminy D i tego jak ja suplementować – CZYTAJ