Naszym snem rządzi rytm dobowy, który steruje także aktywnością hormonalną. Jedną z najbardziej charakterystycznych zależności jest wzrost produkcji melatoniny późnym wieczorem, która odpowiada za wiele korzyści płynących ze snu, a której brak go znacząco upośledza. Wzrost produkcji melatoniny zaczyna się, gdy spektrum docierającego do nas światła pozbawione jest światła niebieskiego, co oznacza, że zaszło już słońce. Obecnie jednak słońce nie jest jedynym źródłem niebieskiego światła, a dociera ono do nas również z różnych lamp i ekranów – telefonu, komputera, telewizora, których rytm dobowy nie obowiązuje, mogą świecić całą dobę. Z tego względu coraz częściej wspomagamy się różnymi sposobami, by zminimalizować wieczorną ekspozycję na niebieskie światło i zachować dobrą jakość snu. Jakie to sposoby?

Aplikacje na telefon i komputer, które blokują niebieskie barwy

Ekrany komputera i telefonu to najpoważniejsze czynniki hamujące produkcję melatoniny, ponieważ emitują niebieskie światło z bliskiej odległości od oczu. Na szczęście, są dostępne specjalne aplikacje, które o zmroku lub o ustawionej godzinie stopniowo zaczynają zmieniać barwę emitowanego światła.

używanie smartfona w nocy

Poniżej nazwy przykładowych programów:

  • f.lux – to prosta aplikacja na komputery z Windowsem. Od niej zacząłem swój zwyczaj manipulacji światłem. Konfiguracja jest łatwa, a w razie potrzeby dwoma kliknięciami myszki można zatrzymać program na godzinę lub do końca dnia, gdybyśmy akurat potrzebowali klasycznych barw np. do obróbki grafiki.
  • Twilight – tę aplikację zainstalować możemy na telefon z oprogramowaniem Android. Również jest dość prosta w konfiguracji. Przydatny jest widget na pulpit, którym możemy sprawnie wyłączać i włączać apkę, gdy występuje taka potrzeba.
  • Blue Light Filter
  • EasyEyes
  • CF.lumen

Nowe modele smatfonów mają coraz częściej taką funkcję wbudowaną w system operacyjny, więc możliwe jest ustawienie zmiany spektrum barw światła o zmierzchu bez instalowania dodatkowego oprogramowania. Warto sprawdzić, czy i Twój model tego nie oferuje.

Okulary blokujące niebieskie światło

Z uwagi na wzrastającą popularność problemu nadmiaru niebieskiego światła, obecnie nawet codzienne okulary korekcyjne można wyposażyć w powłokę, która w pewnym stopniu niebieskie światło blokuje, co ma między innymi redukować zmęczenie oczu. Niemniej jednak za dnia to niebieskie światło się przydaje, ponieważ stawia nas w stan wysokiej czujności, zwiększa produktywność i poprawia nastrój. Dlatego istnieją też specjalne okulary blokujące niebieskie światło zdecydowanie mocniej, które przeznaczone są do noszenia jedynie wieczorami. Ich zaletą jest to, że blokują niebieskie światło ze wszystkich źródeł, bez żadnych aplikacji, czy wymieniania żarówek w oświetleniu.

młoda kobieta w czerwonych okularach

Opaski do snu

Gadżetem do samego snu są też maski na oczy, które w 100% blokują światło, nie tylko niebieskie. Bywają przydatne, gdy w sypialni nie mamy możliwości pełnego zaciemnienia, gdy przez okno wpada np. światło latarni. Taka opaska może efektywnie ułatwiać zasypianie i zmniejszać ryzyko wybudzeń w nocy, jednak trzeba mieć też na uwadze, że pełne zablokowanie światła również rano może nieco utrudniać wybudzenie.

śpiaca kobieta z opaską do spania na oczach

„Inteligentne” żarówki

Smart Bulbs z wifi mogą być sterowane z telefonu i zazwyczaj oferują wiele możliwości konfiguracji. Jeśli wybierzesz odpowiedni model, to będziesz mógł/mogła nie tylko manipulować barwą światła, ale i ustawiać codzienny harmonogram pracy żarówki, by się zapalała lub gasła o określonej porze. Osobiście korzystałem z żarówek Yeelight od Xiaomi, ale są na rynku dostępne też od Philipsa i innych marek, więc jest w czym wybierać.

żarówki