Tulsi – Charakterystyka działania Świętej bazylii 

Tulsi (Holy Basil) jest jedną z adaptogennych roślin, o których przeczytać można i w starych księgach zielarskich, i we współczesnych publikacjach naukowych. Z założenia ma wspomagać adaptację do ciężkich warunków, fizjologicznych i emocjonalnych. Ekstrakty tego gatunku bazylii stosuje się dla poprawy tolerancji stresu, lepszego samopoczucia i ogólnego wzmocnienia organizmu. Zróbmy sobie przegląd badań z jej udziałem, by dokładniej poznać profil właściwości Tulsi.

Czym jest święta bazylia?

Święta bazylia (Holy basil), znana też jako Tulsi, była szeroko wykorzystywana w tradycji ajurwedyjskiej. Działanie antystresowe i wspomagające życie seksualne są jednymi z głównych, najlepiej znanych cech tej rośliny. Często jednak bywa stosowana też w ramach wsparcia układu odpornościowego, by wzmocnić siły w walce z kaszlem, przeziębieniem i grypą. Roślina ta wywodzi się z Indii i w tamtejszej kulturze religijnej odgrywa sporą rolę, stąd też 'świętość’ w jej nazwie.

Wśród substancji czynnych, które odpowiadają za prozdrowotne właściwości Tulsi, wymienimy: eugenol, apigeninę, kwas ursolowy, kwas rozmarynowy oraz wiele innych.

Inne nazwy: Tulsi, Ocimum sanctum, Bazylia azjatycka.

Działanie adaptogenne Tulsi – redukcja różnych rodzajów stresu

Świętej bazylii przypisuje się działanie wspomagające odporność na różne rodzaje stresu: fizyczny, psychologiczny, chemiczny, metaboliczny. Jest to bardzo uniwersalny adaptogen. Stres chemiczny ma być hamowany przez właściwości redukujące szkodliwość metali ciężkich i szeregu toksyn środowiskowych. Ochrona przed stresem metabolicznym natomiast objawia się działaniem normującym poziom glukozy i lipidogramu.

Odporność na stres fizyczny

Zwiększenie odporności na stres fizyczny zauważono w badaniach na gryzoniach z użyciem testów wymuszonego pływania, krępowania i z ekspozycją na zimno. Wykazały one, że tulsi poprawia metabolizm tlenowy, wydłuża czas pływania, zmniejsza oksydacyjne uszkodzenia tkanek oraz normalizuje wiele parametrów fizjologicznych i biochemicznych powodowanych przez stresory fizyczne. Inne badania eksperymentalne wykazały, że tulsi pomaga zmniejszyć skutki ostrego oraz przewlekłego stresu wywołanego hałasem u zwierząt, z poprawą poziomów neuroprzekaźnika i stresu oksydacyjnego w poszczególnych obszarach mózgu.

Odporność na stres emocjonalny

Herbatka parzona z liści świętej bazylii nazywana bywa „jogą w płynie”, co ma wymownie obrazować jej wpływ na kondycję mentalną. Tulsi może poprawiać nastrój, choć w inny sposób niż kawa i herbata — ma, ogólnie rzecz biorąc, działanie relaksujące i tonizujące układ nerwowy. Nie jest to jednak nachalne wyciszenie ani sedacja, nadaje się do redukowania stresu także w ciągu dnia, gdy nadal potrzebujemy produktywności i jasności myślenia. Nie przynosi też zastrzyku energii, jednak przy regularnym stosowaniu przywrócenie psychologicznego balansu może skutkować też wzrostem witalności.

W dwumiesięcznym badaniu na osobach z lękiem uogólnionym sprawdzano wpływ suplementacji ekstraktem świętej bazylii (2 razy dziennie po 500 mg, po posiłkach) na poziom symptomów choroby. Poziom lęków i objawów depresyjnych się zmniejszył, a także zanotowano poprawę zdolności do skupienia uwagi i zdolności adaptacyjnych. Niestety, badanie nie miało grupy kontrolnej.

Zdolności poznawcze i ochrona mózgu

W badaniu na szczurach z modelem choroby Alzheimera dostrzeżono działanie prokognitywne z poprawą pamięci. Ukazywało się to w wyniku zahamowania aktywności acetylocholinoesterazy i podnoszenia stężenia acetylocholiny. W badaniach na myszach zauważono ograniczanie toksyczności i działania amnestycznego neurotoksyn, takich jak skopolamina i diazepam, gdy podawano ekstrakt holy basil jednocześnie z toksynami. Tulsi spowalniało też pogarszanie pamięci pojawiające się z postępującym wiekiem. Oznacza to, że święta bazylia ma lekki potencjał nootropowy.

Wpływ na płodność i życie seksualne

Święta bazylia niestety nie sprzyja płodności, a stosowana regularnie przez dłuższy czas może pogarszać parametry męskiej płodności. W badaniach po 48 dniach zauważono spadek liczebności i ruchomości plemników. Wracało to jednak do normy po 2 tygodniach od odstawienia. Potencjalnym winowajcą tego stanu jest kwas ursolowy. Tak więc podobnie, jak w przypadku Bacopa Monnieri, gdy w planach jest też staranie o potomka, warto jednak poszukać innego sposobu na redukcję stresu.

Pozostałe właściwości Tulsi

Dodatkowe właściwości zdrowotne, które były zauważane podczas stosowania Holy basil to:

• działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne;
• wspomaga walkę z drobnoustrojami;
• zmniejsza ryzyko przeziębień;
• może obniżać ciśnienie tętnicze i poprawiać zdrowie serca;
• pozytywny wpływ na gospodarkę cukrową;
• lekko wspiera kondycję wątroby;
• bywa pomocna w walce z wrzodami żołądka.

Podsumowanie

Holy Basil jest jednym z tych bardzo uniwersalnych ziółek medycyny tradycyjnej, które bywają stosowane praktycznie na wszystko. Obecnie najczęściej jest wybierana ze względu na działanie przeciwlękowe i adaptogenne. W literaturze fachowej niestety zdecydowana większość badań przeprowadzana była na zwierzętach, aczkolwiek istnieje sporo głosów użytkowników na temat jej skuteczności. Ważną informacją jest, że może obniżać płodność i nie powinna być stosowana podczas starań o dziecko.

Źródła:

• Priyabrata Pattanayak et al. „Ocimum sanctum Linn. A reservoir plant for therapeutic applications: An overview” Pharmacogn Rev. 2010 Jan-Jun; 4(7): 95–105.
• Marc Maurice Cohen „Tulsi – Ocimum sanctum: A herb for all reasons” J Ayurveda Integr Med. 2014 Oct-Dec; 5(4): 251–259.
• Bhattacharyya D et al. „Controlled programmed trial of Ocimum sanctum leaf on generalized anxiety disorders.” Nepal Med Coll J. 2008 Sep;10(3):176-9.
• Giridharan VV et al. „Ocimum sanctum Linn. leaf extracts inhibit acetylcholinesterase and improve cognition in rats with experimentally induced dementia.” J Med Food. 2011 Sep;14(9):912-9.
• Joshi H, Parle M „Evaluation of nootropic potential of Ocimum sanctum Linn. in mice.” Indian J Exp Biol. 2006 Feb;44(2):133-6.