Receptor to struktura, która ma zdolność do odbierania określonego typu informacji. Receptorami mogą być białka, komórki lub całe narządy, w zależności od jego typu. Można je katalogować po rodzajach bodźców, jakie odbierają. Wyróżnimy wtedy między innymi:
- fotoreceptory – odbierające bodźce świetlne,
- mechanoreceptory – reagujące na mechaniczną stymulację,
- chemoreceptory – rozróżniające substancje chemiczne,
- termoreceptory – reagujące na zmiany temperatury,
- nocyreceptory – odbierające bodźce bólowe,
- osmoreceptory – reagujące na zmiany ciśnienia osmotycznego,
- i inne.
Czytelnicy tej strony pewnie w dużej mierze interesować się będą receptorami białkowymi, które uczestniczą w transmisji sygnałów w komórkach. Takie receptory dzielimy na:
- błonowe – zlokalizowane na zewnątrz błony komórkowej, odbierające sygnały z innych komórek,
- jądrowe – zlokalizowane na wewnątrz komórek na ich jądrach. Stanowią czynniki transkrypcyjne, a po przyłączeniu się do nich odpowiedniego ligandu regulują ekspresję genów. Są to m.in. receptory hormonów tarczycy, hormonów płciowych i kortykoidów.
Receptory błonowe m.in. tymi zlokalizowanymi na powierzchni zakończeń neuronów pre- i postsynaptycznych w synapsach, które odbierają sygnał od neuroprzekaźników. Takie receptory mogą być kanałami jonowymi, które mają zdolność przepuszczania odpowiednich jonów do i z komórki. Tak działają np. receptory NMDA i GABA(A). Drugi typ receptorów błonowych to takie, które po aktywacji przez ligand z pomocą odpowiednich enzymów błonowych, tworzą cząsteczki sygnalizacyjne drugorzędowe po drugiej stronie błony, czyli wewnątrz komórki. Z pomocą tych cząsteczek, informacja przesyłana jest do odpowiednich miejsc w komórce.
