Większość z nas jest w stanie do konkretnych pór roku przypisać lepsze lub gorsze samopoczucie. Pory ciepłe i rozkwitające, czyli wiosnę i lato kojarzymy z dobrym nastrojem, wypoczynkiem, rekreacją. Jesień i zima to z kolei pory, które wydają się być smutniejsze, gdyż mniej korzystamy ze słońca, szybciej się robi ciemno i rzadziej wychodzimy za zewnątrz. Bardzo charakterystyczne jest też zjawisko „jesiennej chandry”. Wiemy, że samopoczucie w zależności od sezonu może się zmieniać. Istnieją jednak sezonowe zmiany, które są nieoczywiste, a wręcz szokujące.
Zmienna częstość samobójstw w skali roku
Na przestrzeni roku ilość prób samobójczych i samobójstw mocno się waha w poszczególnych miesiącach. Intrygujące jest to, że krzywa częstości zachowań samobójczych kompletnie nie pokrywa się z naszymi wyobrażeniami w temacie sezonowych zmian samopoczucia. Dokładne przyczyny takiego stanu są nadal owiane mgiełką tajemnicy, jednak sam schemat jest dobrze znany i obserwowana jest wieloletnia powtarzalność.
Na wykresie rzuca się w oczy zaskakujący wzrost liczby samobójstw na wiosnę. „Chłopski rozum” podpowiada coś zupełnie innego, w końcu wiosna to czas, w którym wychodzimy z chłodnej zimy, słoneczny dzień się wydłuża, a świat budzi się z hibernacji i coraz bardziej tętni życiem. A jednak zachodzą pewne czynniki, które pchają ludzi w ostateczny akt desperacji.
Potencjalne przyczyny
Czynniki, które mogłyby być przyczyną takiego stanu rzeczy, muszą podlegać sezonowej zmienności. Badacze nadal szukają twardych poszlak, analizując między innymi czynniki alergiczne, pasożytnicze i infekcyjne (takie jak np. toksoplazmoza), pogodowe itp. Odkrycie dokładnych czynników, które powodują tak wyraźny wzrost incydentów samobójczych na wiosnę, może przyczynić się do ogólnej redukcji ilości śmierci samobójczych i wdrożenie odpowiednich zabiegów prewencyjnych w społeczeństwie. Pozostaje nam trzymać kciuki, by postępy w badaniach szły jak najprężniej!
Źródło: Jong-Min Woo, Olaoluwa Okusaga, Teodor T. Postolache „Seasonality of Suicidal Behavior” Int J Environ Res Public Health. 2012 Feb; 9(2): 531–547.
