Czytelnicy mojego bloga grupę racetamów powinni już bardzo dobrze znać, wiele z nich zostało już dogłębnie omówionych. Teraz wracamy do jednego z podstawowych przedstawicieli tej grupy leków nootropowych.
Czym jest oxiracetam?
Jak już zostało napomknięte w poprzednim akapicie, oxiracetam (oksyracetam) należy do grupy racetamów, więc jest pochodną piracetamu z zachowaniem pierścienia 2-okso-pirolidyny w swojej strukturze. Od piracetamu odróżnia go jedynie jedna dodatkowa grupa hydroksylowa. Strukturalnie jest też analogiem neuroprzekaźnika GABA. Jest to substancja całkowicie syntetyczna, niewystępująca w przyrodzie. Wykazuje wyższy potencjał (skuteczny w niższych dawkach) oraz daje lepsze rezultaty niż jego pierwowzór – piracetam.
Inne nazwy: ISF 2522; 4-hydroxy-2-oxo-pyrrolidinoacetamide; oksyracetam.
Mechanizm działania oxiracetamu
Jednym z działań tego środka jest pozytywna modulacja aktywności receptorów AMPA, przez co oxiracetam może być niekiedy nazywany ampakiną (podobnie w przypadku aniracetamu i piracetamu). AMPA to receptory glutaminianu, a ten jest głównym neuroprzekaźnikiem pobudzającym układ nerwowy oraz warunkującym proces zapamiętywania (nasila długotrwałe wzmocnienie synaptyczne) i neuroplastyczności. Dzięki temu działaniu oxiracetam wpływa na poprawę pamięci, zapobiega działaniu amnestycznych toksyn oraz spowalnia spadek zdolności kognitywnych pojawiający się z wiekiem.
Pewien wpływ wywiera też na układ acetylocholiny. Co prawda nie zwiększa znacznie jej stężenia w stanie spoczynku, jednak eksperymenty pokazują, że może w pewnym stopniu zwiększać jej wyrzut z aktywowanych neuronów oraz nasila jej transmisję, wzmacniając działanie. Zwiększa też tempo utylizacji acetylocholiny w korze mózgowej i hipokampie poprzez nasilenie HACU, co jest powodem częstych zaleceń suplementacji równolegle z dodatkowym źródłem choliny, by na bieżąco kompensować straty. Efekt ten jest nieco silniejszy niż w przypadku piracetamu.
W wyniku suplementacji oxiracetamu krążenie krwi mózgowej może ulec poprawie. Lepsze krążenie to sprawniejsza dystrybucja składników odżywczych, w tym tlenu i glukozy, które wykorzystywane są do produkcji energii.
Oxiracetam ma działanie stymulujące, choć w subtelnym stopniu. Na pewno nie dostarczy Ci takiego boostu energetycznego jak chociażby kofeina, jednak może lekko zwiększać czujność. Szczególnie wrażliwym osobom może to jednak wystarczyć, by wpłynąć na kwestię snu. W badaniach nie zauważono, by oxiracetam zaburzał zapisy EEG podczas snu, za to wydłużał czas potrzebny do zaśnięcia, co jest warte wzięcia pod uwagę.
Nie zauważono wyraźnego wpływu na zachowanie serotoniny i GABA.
Badania na ludziach oczywiście przeprowadzane były głównie na pacjentach z demencją lub na seniorach. Podobnie jak w przypadku innych leków nootropowych, dostęp do badań na młodych i zdrowych ludziach jest ograniczony.
Jakie efekty w praktyce daje oxiracetam?
- lekki wzrost energii i zahamowanie zmęczenia
- poprawa koncentracji
- sprawniejsze zapamiętywanie
- neuroprotekcja, ochrona mózgu przed niekorzystnymi warunkami
- poprawa krążenia mózgowego, usprawnienie transportu substancji odżywczych do neuronów
Porównanie do aniracetamu
Oxiracetam często stawiany jest obok swojego bliskiego krewniaka, jakim jest aniracetam. Mają one pewną część wspólną, jeśli chodzi o efekty działania, podobne jest nawet dawkowanie, są jednak między nimi różnice w efektach.
W skrócie można powiedzieć, że aniracetam jest środkiem bardziej wyciszającym, pozwalającym pracować w spokoju, poprawiającym trochę kreatywność i wspomagającym pracę twórczą, natomiast oxiracetam może być wręcz lekko stymulujący, bardziej nadaje się do pracy z większą dynamiką oraz z bardziej chłodnym, logicznym myśleniem.
Interakcje, synergie i skutki uboczne
Synergia oczywiście występuje ze źródłami choliny, zupełnie tak jak w przypadku pozostałych racetamów. Tutaj również preferowane będą formy Alpha GPC oraz CDP Cholina, a którą formę wybrać dowiedziecie się z podlinkowanego artykułu.
Oxiracetam wykazuje też synergię z nikotyną, może poprawiać jej prokognitywne właściwości. Podobnie w przypadku innej używki – amfetaminy. Oxiracetam może nasilać jej działanie, choć mechanizm działania nie jest do końca znany. Może za to odpowiadać np. usprawnione krążenie mózgowe, które przekłada się na sprawniejszą dystrybucję substancji czynnych.
Skutki uboczne są bardzo rzadkie, oksyracetam uznawany jest za bezpieczny nootrop. Jeśli występują lekkie bóle głowy i podobne dolegliwości, to zazwyczaj wiąże się to z niską dostępnością choliny, a jej uzupełnienie z suplementacji w wielu przypadkach pozwala uporać się z problemem. Niektórzy mogą też doświadczać lekki problemów ze snem.
Dawkowanie oxiracetamu
Najczęściej przytaczane są dzienne dawki w zakresie 1200-2400 mg, podzielone na 3 lub chociaż 2 porcje w ciągu dnia. Z daleko posuniętej ostrożności warto dawkę zwiększać stopniowo, zaczynając od 400-500 mg w pierwszych dniach, by określić swoją indywidualną tolerancję. A nuż się okaże, że akurat Tobie wystarcza niższa dawka?
Po przyjęciu doustnym biodostępność określana jest na zakres 56-82%, a więc całkiem przyzwoicie. Do mózgu jednak nie trafia szczególnie dużo, ponieważ jest to 5,3% całej puli trafiającej do krwiobiegu. Najwyższe stężenia we krwi utrzymywane są w granicach 1-3 godzin od przyjęcia, dlatego polecane jest przyjmowane na około godzinę przed planowaną aktywnością umysłową. U osób ze zdrowymi nerkami okres półtrwania wynosi około 8 godzin. Brakuje danych odnośnie do wpływu przyjmowania z posiłkiem lub bez.
Podobnie jak w większości pozostałych racetamów, pełnia efektów pojawia się przy regularnym stosowaniu. Rozsądne wydaje się stosowanie cykliczne, przez przynajmniej miesiąc (optymalnie 1-2 miesiące), przeplatane przerwami wynoszącymi przynajmniej tyle, co czas stosowania.
Podsumowanie
Oxiracetam ma skuteczność większą niż piracetam i częściej może dawać dobre efekty u względnie zdrowych osób. Jest środkiem lekko energetyzującym, świetnie nadającym się do dynamicznej pracy, wymagającej klarownego myślenia. Optymalne efekty daje stosowanie kilka razy dziennie w przynajmniej miesięcznych cyklach, ponieważ działanie doraźne może nie być satysfakcjonujące.
Źródła:
- Copani A et al. „Nootropic drugs positively modulate alpha-amino-3-hydroxy-5-methyl-4-isoxazolepropionic acid-sensitive glutamate receptors in neuronal cultures.” J Neurochem. 1992 Apr;58(4):1199-204.
- Spignoli G et al. „Effect of oxiracetam and piracetam on central cholinergic mechanisms and active-avoidance acquisition.” Clin Neuropharmacol. 1986;9 Suppl 3:S39-47.
- Cavoy A et al. „Relationships between arousal and cognition-enhancing effects of oxiracetam.” Pharmacol Biochem Behav. 1994 Feb;47(2):283-7.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Oxiracetam
Część, jaka będzie najrozsądniejsza metoda stosowania oxiracetamu oraz aniracetamu ? Łączyć je razem czy może stosować naprzemiennie ? Powiedzmy cykl 2 miesiące stosowania 1 miesiąc przerwy. Pozdrawiam
Cześć, można stosować równolegle przez 2 miesiące. To dość częsta praktyka i uzasadniona, bo nie gryzą się ze sobą, a mogą rozszerzać wachlarz efektów. Schemat 2 miesiące on na 1 miesiąc off też jest optymalny.