Mleko, zaraz obok cukru, jest najpopularniejszym dodatkiem do kawy. Wiele osób wręcz nie wyobraża sobie filiżanki kawy bez choćby kropli mleka czy śmietanki. Ciekawe ilu z Was zastanawiało się choć przez chwilę, czy dodatek mleka wpływa na zmianę właściwości kawy? Czy kawa z mlekiem dostarcza nam skumulowanych działań kawy i mleka, czy jednak coś się po drodze psuje?

Wpływ dodatku mleka na właściwości kawy

No więc okazuje się, że przez dodanie mleka, kawa może trochę stracić. Brazylia, obok USA, jest krajem wypijającym największe ilości kawy, toteż tam przeprowadzono odpowiednie badanko. Jego celem było określenie, jakie będą różnice w przyswajalności kwasów chlorogenowych (CGAs) w zależności od tego, czy kawa będzie przygotowana z mlekiem, czy z wodą. Sprawdzano to na podstawie kontroli obecności metabolitów owych kwasów w moczu w ciągu 24 h po spożyciu kawy.

Badanych poinstruowano, by na 48 h przed próbą i na 24 h po niej nie spożywali pokarmów zawierających związki fenolowe, które mogłyby zakłócić obraz badania. Sama próba polegała na tym, że po 10 h godzinnym, nocnym poście, podawano badanemu 4 g kawy instant z 200 ml wody lub 200 ml mleka. Próbki moczu badano na 4 h przed podaniem kawy, a następnie kolejne próbki z określonych przedziałów czasowych po jej wypiciu: 0-4 h, 4-8 h, 8-12 h oraz 12-24 h. Każdy z badanych miał przeprowadzane badanie 3 razy w odstępach minimum 7 dni: wypijając kawę z wodą, kawę z mlekiem lub samą wodę, dla wartości referencyjnych.

Rezultaty pokazały, że osoby pijące kawę z mlekiem miały znacząco niższe ilości wydalanych metabolitów kwasów chlorogenowych na 24 h po spożyciu, co wskazuje na to, że mniejsza ich ilość została przyswojona. Suma wydalonych metabolitów wynosiła 40% (± 27%) spożytych CGAs w próbach z kawą z mlekiem, w porównaniu do 68% (± 20%) w próbach z kawą z wodą.

wykres przedstawiający wydalanie metabolitów kwasów chlorogenowych po wypiciu kawy z mlekiem
Źródło: publikacja doi: 10.1021/jf201906p.

Co za to odpowiada?

We wcześniejszych opracowaniach opracowano teorię, że kazeina i albuminy zawarte w mleku mają spore zdolności wiązania kwasów chlorogenowych, dlatego ograniczają ich biodostępność. Jest to dla nas kiepska wiadomość, ponieważ owe kwasy mają bardzo korzystne działanie na nasz organizm. Przypisuje się im działanie przeciwutleniające, antybakteryjne, hepatoprotekcyjne, immunostymulujące i obniżające poziom glukozy.

Podsumowanie

Trzeba mieć na uwadze, że w powyższym badaniu do eksperymentu wybrano praktykę bardzo popularną w Brazylii, czyli dodanie kawy do całej szklanki mleka, a w naszej kulturze, przynajmniej według moich obserwacji, dodaje się do filiżanki raczej nie więcej niż 50 ml mleka, a często nawet jedynie symboliczne kilka ml, byle napój lekko zabielić. Mniejsza ilość mleka najprawdopodobniej w mniejszym stopniu ograniczy przyswajalność kwasów chlorogenowych. No i nawet przy tych 200 ml mleka, nadal pewna ilość polifenoli była przyswajalna, więc prozdrowotne działanie się zmniejsza, ale nie jest całkowicie niwelowane.

Jaki z tego wniosek? Zdecydujcie sami 😉 Wystarczy zastanowić się, czy jesteście w stanie poświęcić część prozdrowotnych właściwości kawy dla bardziej atrakcyjnego smaku napoju. Jeśli nie, to wystarczy należycie zadbać o pozostałe aspekty diety. Moim zdaniem dodanie możliwie niewielkiej ilości mleka do kawy jest odpowiednim kompromisem, który nadaje kawie przyjemniejszych walorów smakowych, nie ograniczając zbyt mocno jej korzyści zdrowotnych.

Z drugiej strony można rozszerzyć recepturę do przygotowywania kawy i poza mlekiem dodawać do niej również łyżeczkę naturalnego kakao, które jeszcze bardziej uatrakcyjni smak, znacznie zwiększając ilość polifenoli w filiżance. Brzmi dobrze? 🙂

Źródło: Duarte GS, Farah A „Effect of simultaneous consumption of milk and coffee on chlorogenic acids’ bioavailability in humans.” J Agric Food Chem. 2011 Jul 27;59(14):7925-31.

PS. Dowiedz się więcej na temat prokognitywnego działania kofeiny — KLIK

PS2. A tutaj poczytasz o zdrowotnych właściwościach kawy w szerszym ujęciu — KLIK

PS3. Znasz kawę z masłem?