Na temat roli flory bakteryjnej w jelitach odkryto wiele zaskakujących informacji. Bakterie zamieszkujące układ pokarmowy wpływają nie tylko na funkcjonowanie tego układu, ale również na wiele aspektów zdrowia wykraczających poza jelita, jak praca układu odpornościowego i zdrowie metaboliczne. Dziś przyjrzymy się doniesieniom na temat wpływu mikrobiomu na rozwój układu nerwowego w trakcie dojrzewania organizmu oraz jak jego zaburzenia odbijają się na funkcjonowaniu w późniejszych etapach życia.

Jak bakterie jelitowe wpływają na rozwój mózgu? – Wyniki badań

Na szczęście mamy na ten temat do dyspozycji całkiem ciekawe publikacje naukowe. W pewnym badaniu porównano stężenia czynników neurotroficznych i siłę hormonalnej odpowiedzi na bodźce stresowe (wkładanie na 1h do 50ml stożkowej tuby) u myszy germ-free oraz takich, które miały odpowiedni mikrobiom.

U myszy germ-free (bez zamieszkujących je mikroorganizmów) poziom czynnika BDNF w niektórych rejonach mózgu był znacząco niższy. Oznacza to słabszy rozwój neuronów i gorszą neuroplastyczność przy braku bakterii w jelitach. Obniżone poziomy BDNF wiązane są także ze zwiększonym ryzykiem rozwoju depresji. Notowano również, że wzrost ACTH i kortykosteronu po ekspozycji na bodziec stresowy był nasilony.

Co ciekawe i bardzo istotne, efekty te były odwracalne przez zasiedlenie jelit bakterią Bifidobacterium infantis. Taki zabieg u bardziej rozwiniętych myszy nie dawał równie dobrego efektu, co oznacza, że największą rolę w rozwoju układu nerwowego bakterie wykazują we wczesnych fazach rozwoju organizmu. Dla kontrastu, po zasiedleniu patogenną bakterią Escherichia coli odpowiedź na stresory jeszcze bardziej wzrastała. Warto zauważyć, że negatywne efekty dało się częściowo odwrócić tylko wtedy, gdy kolonizacja odpowiednią florą bakteryjną została uczyniona w odpowiednio wczesnym stadium rozwoju. Późniejsze zabiegi nie dawały już odpowiednich rezultatów.

Nobuyuki Sudo et al. „Postnatal microbial colonization programs the hypothalamic–pituitary–adrenal system for stress response in mice” J Physiol. 2004 Jul 1; 558(Pt 1): 263–275.

Sugeruje to doniosłą rolę mikrobów w rozwoju organizmu. Warto przykładać dużą wagę do stanu mikrobioty naszych dzieci, by ich układ nerwowy kształtował się w optymalny sposób oraz by miały lepsze zdrowie w życiu dorosłym. Jest wiele probiotyków, które są bezpieczne dla noworodków i mają udokumentowaną skuteczność w różnych dolegliwościach zdrowotnych. Jeśli tylko wystąpi takie wskazanie, warto włączyć u dziecka probiotykoterapię. Ważne wydaje się wdrożenie kuracji probiotykami u noworodków po cesarskim cięciu, ponieważ one nie dostają takiej wyprawki bakteryjnej jak podczas porodu naturalnego. Oczywiście warto skonsultować to najpierw z lekarzem prowadzącym lub położną.

Jeśli zainteresował Cię temat wpływu bakterii na zdrowie mózgu i psychikę, koniecznie przeczytaj artykuł o psychobiotykach.