Peptydy to bardzo ciekawa grupa farmaceutyków, która zyskuje coraz szersze zainteresowanie w kręgach naukowych. Dzisiaj powiemy sobie co nieco o GHK-Cu. Jest to peptyd znany głównie z właściwości regenerujących tkanki, jednak jak się okazuje, nie jest obojętny również dla zdrowia układu nerwowego.
Czym jest GHK-Cu?
GHK to naturalnie występujący peptyd składający się z trzech reszt aminokwasowych – L-glicyny, L-histydyny i L-lizyny. Ma wysokie powinowactwo do miedzi i szczególnie w formie związanej z miedzią wykorzystywany jest w celach leczniczych. Odkryty został przez badacza Lorena Pickarta. Badacz ten następnie przeprowadził liczne badania na odkrytym przez siebie związku. Wraz z wiekiem zdolności ludzkiego organizmu do regeneracji spadają, co koreluje między innymi ze spadkiem stężenia GHK-Cu. W wieku 20 lat człowiek posiada około 200 ng/mL stężenia GHK, a w wieku 60 lat stężenie to wynosi już zaledwie 80 ng/ml. Widać więc, że w ciągu 40 lat spada o więcej niż połowę.
Ten tripeptyd jest popularny w ramach kuracji anti-age’ingowych. Stosowany jest między innymi w formie maści i iniekcji miejscowych. Efektywnie wpływa na odmładzanie oraz na sprawność gojenia ran i uszkodzeń. Właściwości regeneracyjne wynikają ze stymulacji produkcji kolagenu i glikozoaminoglikanów.
Wpływ peptydu GHK-Cu na układ nerwowy i psychikę
Tutaj pierwszym i najbardziej oczywistym działaniem jest uzupełnianie miedzi. Miedź uczestniczy w produkcji ważnych enzymów przeciwutleniających, takich jak dysmutaza ponadtlenkowa, ceruloplazmina oraz Atox1. Dzięki wzmocnieniu ochrony przeciw wolnym rodnikom zabezpieczane jest też zdrowie neuronów. Niedobór miedzi może być powodem rozwoju niektórych chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Huntingtona lub Alzheimera, a także mielopatii i stwardnienia zanikowego bocznego.
Idąc dalej, GHK-Cu łączy się z kanałem ferrytyny odpowiedzialnym za uwalnianie żelaza. Dzięki temu ograniczany jest nadmierny wzrost wolnego żelaza w obiegu. Taka modulacja również zabezpiecza przed działaniem oksydacyjnym. Widać więc, że ochrona przed wolnymi rodnikami następuje na kilku płaszczyznach.
Najbardziej jednak interesują nas działania, które faktycznie możemy odczuć. Tutaj również GHK-Cu nie zawodzi, ponieważ w eksperymentach zauważano działanie przeciwlękowe oraz przeciwbólowe. U podłoża tych działań leży wpływ na gospodarkę endogennymi opioidami. Redukują one odczucie bólu oraz wpływają na samopoczucie, między innymi zmniejszając poczucie lęku. W badaniach widać, że na poziom endogennych opioidów bardzo wyraźny wpływ ma stężenie miedzi. U zdrowych mężczyzn dieta dostarczająca 1 mg miedzi skutkowała aż 80% mniejszymi stężeniami opioidów niż w przypadku 3 mg miedzi. Wpływ na lęki monitorowano w eksperymentach na gryzoniach, podczas klasycznych testów z labiryntem. Mniejsze odczuwanie strachu wnioskowano po dłuższym czasie poświęcanym na eksplorowanie nieznanego terenu.
Podsumowanie
Peptyd GHK-Cu jest całkiem ciekawym środkiem. Jego działanie nie ogranicza się tylko do wspomagania regeneracji, ale też w pewnym stopniu wpływa na układ nerwowy. Oczywiście, raczej nie jest to profil na tyle silny, by decydować się na niego konkretnie z tego powodu, jednak jeśli ktoś już będzie się decydował na kurację, to warto sobie zdawać sprawę z dodatkowych korzyści. Opisywane tutaj informacje nie są przełomem, należy traktować je jako ciekawostkę 😉
Źródła:
- Loren Pickart et al. „The Effect of the Human Peptide GHK on Gene Expression Relevant to Nervous System Function and Cognitive Decline” Brain Sci. 2017 Feb; 7(2): 20.
- Loren Pickart et al. „The Human Tripeptide GHK-Cu in Prevention of Oxidative Stress and Degenerative Conditions of Aging: Implications for Cognitive Health” Oxid Med Cell Longev. 2012; 2012: 324832.
