Cordyceps Sinensis – adaptogenny grzyb dla poprawy witalności 

Cordyceps Sinensis (Maczużnik chiński) jest wysokogórskim grzybem leczniczym, wywodzącym się z Tradycyjnej Medycyny Chińskiej. Obecnie jest często stosowany jako suplement diety. Przypisuje się mu właściwości podnoszące witalność, a nawet wydłużające życie! Nierzadko stosowano go również dla poprawy życia seksualnego oraz podnoszenia testosteronu i poprawy płodności. Główną substancją czynną jest kordycepina (Cordycepin, 3′-deoksyadenozyna), ale obfituje też w wiele innych, prozdrowotnych związków, szczególnie polisacharydy.

Intrygująca natura grzyba Cordyceps

Grzyby Cordyceps rosną tylko na obszarach wysokogórskich o wysokości około 3800 m npm, na chłodnych łąkach gór Himalajów. Choć mają korzystny wpływ na zdrowie człowieka, to w naturze mają charakter pasożytniczy. Wyrastają na zmumifikowanych ciałach żywicieli, larwach motyli. Przez to grzyb Cordyceps w naturalnych warunkach razem z mumią ma dość specyficzny wygląd – spójrz na niżej zamieszczone zdjęcie.

Jeśli lubisz programy przyrodnicze, to mogłeś/aś trafić na reportaże o grzybach Cordyceps, które atakują ciało żywiciela i zaczynają nim sterować, by udał się w miejsce spoczynku. Tam żywiciel obumiera, a na jego zwłokach wyrasta nowy organizm. Cordycepsy w ten sposób atakują różnego rodzaju owady. Wizja wykonalności takiego procederu w pierwszym momencie zawsze wydaje się przerażająca. Tak czy inaczej, wyglądem ani sposobem na życie nie urzeka, ale bronią go jego prozdrowotne właściwości.

„Grzyby zombie” są wykorzystywane jako motyw w popkulturze. „Cordyceps Brain Infection” to główny motyw gry komputerowej The Last Of Us, a ostatnio i serialu na HBO o tej samej nazwie. W tej serii grzyby Cordyceps infekują już nie tylko owady, ale i ludzi, zamieniając ich w krwiożercze zombie i doprowadzając do apokalipsy.

W 2007 roku, ze względu na nowe odkrycia badaczy i zmiany w klasyfikacji, oficjalna nazwa tego grzyba została zmieniona na Ophiocordyceps sinensis, jednak zwyczajowo nadal używa się po prostu nazwy Cordyceps.

Wyróżniamy jednak kilka głównych grzybów rodzaju Cordyceps, a dwa najlepiej znane to:

• Cordyceps Sinensis
• Cordyceps Militaris

Jakie właściwości zdrowotne ma Cordyceps Sinensis?

Jest ich sporo, choć w literaturze medycznej są opisane i potwierdzone w różnym stopniu. Poniżej właściwości Cordycepsu, które najczęściej pojawiają się w publikacjach z jego udziałem i opiniach ekspertów.

Neutralizuje wolne rodniki i znosi nadmierne stany zapalne

Tak, jak większość naturalnych ekstraktów, które mają działanie wspierające zdrowie ogólne. Kontrola stresu oksydacyjnego i stanów zapalnych to główne filary dobrego zdrowia, a grzyb Kordyceps chiński efektywnie je wspiera.

Może wspomagać kondycję sportową.

To jest ciekawa teoria, którą kieruje się sporo aktywnych osób, jednak jeśli chodzi o solidne badania na ludziach, to ciężko znaleźć jednoznaczne potwierdzenie korzyści. Są np. doniesienia o przesuwaniu progu mleczanowego i optymalizowaniu gospodarki tlenem dzięki suplementacji Cordycepsem, jednak pochodzą z badań pilotażowych, które nie mogą się pochwalić nieskazitelną jakością. Najprawdopodobniej Cordyceps przynosi pewne korzyści sportowcom, jednak ze względu na brak mocnych dowodów, warto to traktować z lekkim dystansem. Pozytywne doniesienia dotyczą głównie wysiłku tlenowego, dlatego chętnie jest wybierany w sportach wytrzymałościowych. Cordyceps wykazuje pewne korzystne działania dla funkcjonowania płuc, między innymi zmniejszając objawy astmy, co również najprawdopodobniej jest pomocne w podnoszeniu wytrzymałości sportowej.

Zmniejsza zmęczenie

Co również może być powodem notowania korzyści wymienionych w poprzednim punkcie. Wynikać to może ze zwiększonej produkcji ATP, a lepsze zaopatrywanie organizmu w użyteczną energię, to większy poziom witalności i mniej zmęczenia.

Moduluje odporność

Co jest charakterystyczne dla większości grzybów leczniczych, których jednym z najbardziej obfitych składników są polisacharydy. Co bardzo interesujące, w pewnym badaniu stwierdzono nawet, że lek na bazie Cordyceps Sinensis (Corbrin Capsules) obniżał poziomy przeciwciał przeciwtarczycowych anty-TPO u osób chorujących na Hashimoto i chorobę Gravesa.

Chroni wątrobę i nerki

Ochrona organów zawdzięczana jest między innymi działaniu przeciwutleniającemu. Grzyb Maczużnik chiński osłabia proces otłuszczania wątroby. W chińskim badaniu wykazano, że Cordyceps Sinensis poprawia stan w przypadku chronicznego zapalenia wątroby typu B, co stwierdzono w poprawie biomarkerów z krwi (ALT, AST i inne), a także zahamowaniu zwłóknień i stanów zapalnych. W przypadku badań określających wpływ na nerki zauważano mniejszą toksyczność w towarzystwie szkodliwych leków/substancji.

Może poprawiać glikemię i wrażliwość insulinową

Jest w tej kwestii kilka badań na gryzoniach, w których stwierdzono takie działania.

Wpływa na hormony płciowe i kondycję seksualną

Jednym z tradycyjnych zastosowań Cordycepsu było właśnie podnoszenie sprawności seksualnej i poprawa płodności. Z badań na myszach i in vitro na mysich komórkach wiemy, że Cordyceps może stymulować komórki Leydiga do produkcji testosteronu. Wiadomo, że na jakąkolwiek poprawę u człowieka można liczyć, gdy wyjściowo ten testosteron jest za niski.

Służy zdrowiu mózgu

Niestety nadal w badaniach na gryzoniach, ale pewne przesłanki mamy. A konkretnie badano lek reprezentujący składnik Cordyceps Sinensis (ponownie Corbrin Capsule) na mysim modelu demencji naczyniowej. W wynikach odnotowano poprawę proporcji kluczowych cytokin zapalnych w mózgu, zahamowanie degeneracji osłonek mielinowych oraz aktywację komórek glejowych.

Dawkowanie Cordycepsu

Zazwyczaj profilaktyczna suplementacja Maczużnikiem chińskim oscyluje w zakresie 1000-3000 mg sproszkowanego grzyba dziennie, w porywach do nawet 10 g dziennie, w zależności od potrzeb i oczekiwań. Jeśli dysponujesz ekstraktem, np. w koncentracji 10:1, to stosuje się go w porcjach 500 mg od 1 do 3 razy dziennie. Optymalnie jest przyjmować go z posiłkiem. Najlepszych efektów spodziewać się można przy regularnej, codziennej suplementacji.

Cordyceps — przeciwwskazania do stosowania

Niektórzy przestrzegają przed stosowaniem Cordycepsu wieczorem, szczególnie w problemach z bezsennością. Również w czasie ciąży i karmienia piersią zalecana jest ostrożność, ponieważ w tej kwestii brakuje szczegółowych danych. Problemem może być też czasem stosowanie równolegle z lekami. Jeśli jakieś stosujesz, warto najpierw przyjrzeć się potencjalnym interakcjom.

Podsumowanie

Ogólnie na temat właściwości Cordycepsu można powiedzieć, że to kolejny (obok np. grzyba Reishi), ciekawy „kombajn”, który różne aspekty zdrowia ma wspierać po troszeczkę. Badań z jego udziałem (Sinensis i Militaris) jest dość sporo, jednak zdecydowana większość jest na modelu zwierzęcym. W stosunku do innych grzybów wydaje się mieć lepsze działanie na aspekty sportowe (wytrzymałość, wydolność tlenowa) oraz na witalność i redukcję zmęczenia. Ogółem ma dobre opinie jako suplement wzmacniający organizm fizycznie i poprawiający odporność. Niekiedy zaliczany jest do grupy adaptogenów. Może się całkiem fajnie komponować z Rhodiola Rosea.

Źródła:

• Steve Chen, M.D. et al. „Effect of Cs-4® (Cordyceps sinensis) on Exercise Performance in Healthy Older Subjects: A Double-Blind, Placebo-Controlled Trial” J Altern Complement Med. 2010 May; 16(5): 585–590.
• Ningqun Wang et al. „Herbal Medicine Cordyceps sinensis Improves Health-Related Quality of Life in Moderate-to-Severe Asthma” Evid Based Complement Alternat Med. 2016; 2016: 6134593.
• Tianyi He et al. „Dual-Directional Immunomodulatory Effects of Corbrin Capsule on Autoimmune Thyroid Diseases” Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine
  Volume 2016, Article ID 1360386, 9 pages
• Wang XB et al. „[Clinical research of xinganbao capsule on the treatment of chronic hepatitis B liver fibrosis].” Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi. 2012 Mar;32(3):325-8.
• Balon TW et al. „A fermentation product of Cordyceps sinensis increases whole-body insulin sensitivity in rats.” J Altern Complement Med. 2002 Jun;8(3):315-23.
• Hsu CC et al. „In vivo and in vitro stimulatory effects of Cordyceps sinensis on testosterone production in mouse Leydig cells.” Life Sci. 2003 Sep 5;73(16):2127-36.
• Ying Chen et al. „The Prophylactic and Therapeutic Effects of Fermented Cordyceps sinensis Powder, Cs-C-Q80, on Subcortical Ischemic Vascular Dementia in Mice” Evid Based Complement Alternat Med. 2018; 2018: 4362715.