Znacie to zjawisko, gdy miło Wam się z kimś rozmawia i czas niesłychanie szybko ucieka? Albo straszne dłużenie się czasu, gdy siedzicie sami? Jak mówi popularny żart na temat względności: „Połóż dłoń na gorącym piecu na minutę, a będzie się wydawało jakby trwało to godzinę. Usiądź z piękną kobietą na godzinę, a sprawi to wrażenie, jakby minęła minuta. To właśnie jest względność”. I faktycznie okazuje się, że interakcje społeczne (a konkretnie reakcja hormonalna przez nie wywoływana) wpływają na to, w jaki sposób postrzegamy czas.

W zeszłym roku (2018) przeprowadzono ciekawe badanie. Przedstawiano ludziom specyficzny seans w dwóch wersjach, po czym pytano o subiektywną ocenę jego czasu ich trwania. Ów sens polegał na wyświetlaniu poruszających się świetlnych kropek, które tworzyły animacje. W jednej wersji animacja przedstawiała dwójkę ludzi w sposób wskazujący na komunikację/relację (np. przekazywanie sobie przedmiotu). Druga była neutralna, ludzie poruszali się niezależnie, bez relacji.

Co wpływa na nasze poczucie czasu - Działanie oksytocynyCo wpływa na nasze poczucie czasu - Działanie oksytocyny
Przykłady animacji wskazującej na komunikację postaci (lewa) i na ich niezależne ruchy (prawa).
źródło: https://www.the-scientist.com/the-literature/oxytocin-makes-time-fly-64524

W rezultatach zauważono, że prezentacja wskazująca na interakcję postaci była oceniana jako znacznie krótsza, nawet gdy nie było to zgodne z rzeczywistością. Co ważne, efekt ten dotyczył osób o dobrze rozwiniętej inteligencji społecznej. Wśród badanych przeprowadzano kwestionariusz (Autism Spectrum Quotient), który określał czy dana osoba ma osobowość bardziej autystyczną, czy neurotypową. Osoby z wynikami wskazującymi na większy udział cech autystycznych nie doświadczały większej kompresji czasu pod wpływem emocji związanych z interakcją.

Na celownik wzięto oksytocynę. Jest to neuroprzekaźnik określanym mianem „hormonu miłości”. Odgrywa sporą rolę w emocjach związanych z przywiązaniem, przynależnością, miłością, za to osoby z cechami autystycznymi mogą mieć jej niedobory. Z tego względu osobom z dominującymi cechami autystycznymi podawano oksytocynę w sprayu donosowym, by sprawdzić, czy zmieni to wynik badania. I owszem, taki zabieg powodował, że również tym osobom pierwsze animacje wydawały się krótsze. Dla kontrastu, podanie atozybanu (kompetencyjny antagonista oksytocyny) powodowało odwrócenie efektu kompresji czasu u osób, które są bardziej neurotypowe.

Wnioski z tego badania są takie, że nasza osobowość i stopień zaangażowania w życie społeczne wpływa na to, jak postrzegamy tempo upływającego czasu. Co więcej, pokazuje to, jak interesującym hormonem jest oksytocyna.

Prawda, że ciekawe?

Rui Liu et al. „Perception of social interaction compresses subjective duration in an oxytocin-dependent manner” eLife 2018;7:e32100

Weryfikacja: Patronite